Typhoon MN345
• Het toestel werd eind april 1944 afgeleverd bij 438 Sqn als MN345 met code F3-D. Schade, opgelopen door FLAK tijdens D-Day, werd gerepareerd door personeel van No. 419 RSU.
• Eind augustus kreeg het toestel bij 439 Sqn de code “G” en werd het geadopteerd door F/O J.A. Brown, die het toestel vernoemde naar zijn woonplaats Peace River in Canada.
• De zwart-wit gestreepte spinner was de favoriete manier om de FLAK-bedieners af te leiden, wat in dit geval helaas niet bleek te werken.

Wat is er bekend over de crash op 6 november 1944?
• Tijdens een aanval op treinen in de omgeving van Deventer werd het toestel op (te) lage hoogte (tijdens het optrekken) geraakt door de luchtdruk van een van de bommen. Mogelijk is het toestel ook door FLAK geraakt.
• Al koelvloeistof (Glycol) lekkend, werd er zuidwaarts doorgevlogen richting vijandelijk gebied. F/O Brown sprong uit zijn toestel en landde op de kruising bij de Witte Brug aan de Rijksstraatweg. Hier werd hij direct opgepakt (een andere bron meldt dat dit aan het einde van de Basseltlaan gebeurde).
• Na te zijn opgepakt werd hij overgebracht naar Stalag Luft 3, met nummer 8662. Brown overleefde de oorlog en kwam als piloot-instructeur bij de Canadese Luchtmacht (gedurende de jaren ’50) samen met zijn leerling om het leven. Tijdens een lesvlucht brak een van de vleugels, waarna het toestel in een spin terecht kwam.

Basseltlaan 7, mei 1980. Bron: privé album familie Westerhuis.

Wat is er met het toestel gebeurd? 
• Het toestel kwam terecht in de tuinen van de Basseltlaan nummers 5 en 7 en het gebied werd onmiddellijk afgezet door de Duitse bezetter. De restanten werden afgevoerd door medewerkers van de gemeente Voorst, met uitzondering van het motorblok dat nog steeds diep in de grond zit in de tuin van nummer 7 (onder de perenboom). Later heeft oudijzerhandelaar Haverhoek uit Deventer nog kleine brokstukken meegenomen.

Bron: Oudheidkundige Kring Voorst.

• De toenmalige bewoner van nummer 5, de heer Groothedde, heeft het staartwiel in zijn schuur opgeborgen. Na de oorlog heeft het nog even als kruiwagenwiel dienst gedaan, maar dat was niet zo’n succes. In 1999 werd het wiel nog even een keer onder een stapel brandhout vandaan gehaald voor een artikel in de Kroniek en in de zomer van 2001 werd het wiel, samen met een 20mm huls, aan Twellonaar Wilco Gorter gegeven.

Foto: Wilco Gorter.

Foto: Wilco Gorter.

• Een meisje dat geëvacueerd was vroeg aan een Duitse wachtpost of ze een lege 20mm huls mocht hebben. Tijdens het onschadelijk maken van het slaghoedje schoot de huls zijn oog in. Het slachtoffer werd hierop afgevoerd naar de St. Jozefstichting (het latere “De Wellen”) alwaar een hospitaal was ingericht. Zijn oog was echter niet meer te redden.

---

F/O James Alfred Brown

F/O James A. Brown Bron: Wilco Gorter.

F/O James A. Brown

Servicenummer: J28760

In dienst: 23/05/1944-???? Royal Canadian Air Force

Geboren: Berwyn, Alberta (Canada)

Toestel: Typhoon IB

Registratie: MN345/5V-G

Eenheid: No. 439 Sqn RCAF, No. 143 Wing RCAF, B78 Eindhoven, December 1944

Datum: 06/11/44

SGLO ref: T4654

F/O Brown heeft in totaal 77 operationele vluchten gemaakt met een vluchtduur van 80:25, wat hem op een totaal aantal vlieguren van 703:05 heeft gebracht.

---

Bronnen

• Milly Westerhuis, Bertus ten Bosch / OKV, Wilco Gorter
• Typhoon Wings of 2nd TAF 1943–45 door Chris Thomas
• De Kroniek 1999-2
• http://www.thisisme.ca/439squadron/RollCall-B.htm
• http://www.thisisme.ca/439squadron/TIGER/439eng1-22.htm
• http://www.veterans.gc.ca/eng/search

Opmerkingen
• Ook op de golfbaan van Twello ligt nog een Typhoon in de grond.
• Voor modelbouwers zijn “decals” beschikbaar van dit toestel: https://www.largescaleplanes.com/reviews/review.php?rid=1580.

Copyright © 2017 Roy Wassink | http://www.RoyWassink.nl